خط حامل موسیقی در ساز دف

نت‌های موسیقی روی خطوط حامل قرار می‌گیرند. خطوط حامل عبارتند از چند خط افقی که به موازات هم کشیده می‌شوند و هر کدام از نت‌های فوق روی یکی از آن‌ها یا بین‌شان قرار می‌گیرند. تمام سازها را باید با توجه موقعیت نت‌ها رو خطوط حامل نواخت و دف نوازی هم از این قاعده مستثنی نیست، هرچند ممکن است با سایر سازهای ملودیک مانند گیتار بسیار متفاوت باشد.
به عنوان مثال در سازهای ملودیک مثل گیتار یا ویولن، پنج خط حامل وجود دارد، پس یکی از تفاوت‌های یادگیری سازهای کوبه ای با سازهای ملودیک عدم استفاده از «دو»، «رِ»، «می»، «فا»، «سل»، «لا»، «سی» است. بنابراین، در آموزش تئوری دف، در ابتدا باید با شکل ظاهری نت های موسیقی و ارزش زمانی نت آشنا باشیم.
در اکثر سازهای کوبه ای نت‌ها روی پنج خط حامل نوشته نمی‌شوند و معمولاً از چهار، سه و یا یک خط حامل برای نت نویسی استفاده می‌شود؛ بنابراین، ما در این مقاله،  نت خوانی دف را روی یک خط حامل آموزش می‌دهیم که از روش‌های سه خط و یا حتی چهارخط بسیار ساده‌تر است.

شکل نت های موسیقی

برای آموزش نت های دف باید با عکس نت های موسیقی آشنا باشید. همان طور که در شکل مشاهده می‌کنید، این نت‌ها با توجه به ارزش زمانی یا کشش آن‌ها به‌ترتیب عبارتند از 1) نت گرد؛ 2) نت سفید؛ 3) نت سیاه؛ 4) نت چنگ؛ 5) نت دولاچنگ؛ 6) نت سه‌لاچنگ؛ و 7) نت چهارلاچنگ.
مبنای کشش صدای موسیقی نت گرد است و کشش سایر نت‌ها بر اساس آن سنجیده می‌شود. هر کدام از این نت‌ها شکل خاص خود را دارند که در پایین‌تر، تصویر هر کدام از نت ها را می‌بینید.

ارزش زمانی نت های موسیقی

به مدت زمان ماندگاری هر نت، کشش نت یا ارزش زمانی نت گفته می‌شود. هر یک از نت‌های موسیقی که در بالا به آن اشاره کردیم دارای یک ارزش زمانی هستند که هنگام اجرا، نوازنده باید آن را رعایت کند. فعلا با توجه به تمرین‌هایی که در این مقاله به شما داده‌ایم ارزش زمانی نت سیاه مورد نظر است و با توجه به تصویری که در زیر می‌بینید زمان کشش هر نت سیاه را یک ضرب در نظر بگیرید.

در موسیقی به فاصله زمانی بین هر دو ضرب قوی میزان گویند که توسط خطوط عمود بر خطوط حامل نشان داده می شود. میزانها در حقیقت یک قطعه موسیقی را به بلوک های زمانی مساوی تقسیم می کنند. کسر میزان عددی کسری است که بعد از کلید روی خطوط حامل قرار می گیرد و صورت آن تعداد نت و مخرج آن جنس نت های تشکیل دهنده یک میزان را مشخص می کند.

برای درک بهتر کسر میزان ابتدا لازم است بدانیم که نت ها علاوه بر اسم هایی مانند گرد و یا سفید و غیره یک معادل عددی هم دارند. مثلا نت سیاه را با عدد 1/4 و نت سفید را با عدد 1/2 نشان می دهند.

برای مثال کسر میزان 2/4 بدین معنی است که در هر میزان 2 نت از جنس نت سیاه یا معادل زمانی 2 نت سیاه باید وجود داشته باشد و یا کسر میزان 6/8 بدین معنی است که در هر میزان 6 نت از جنس نت چنگ و یا معادل زمانی 6 نت چنگ باید قرار بگیرد.